Dziś, 4 stycznia 2023 r. w Poznaniu zmarł generał Henryk Podhorski. Jego wojenne losy w dużej mierze związane są z Koźminem Wlkp., gdzie mieszkała rodzina jego matki.
Jan Podhorski urodził 21 czerwca 1921 roku się w Budzyniu powiecie Chodzież. Jego ojciec Maksymilian był powstańcem wielkopolskim odznaczonym Krzyżem Walecznych. Matka, Magdalena z domu Marciniak, pochodziła z rodziny włościańskiej zamieszkującej okolice Koźmina.
W 1927 r. rodzina Podhorskich zamieszkała w Rakoniewicach w powiecie wolsztyńskim. Tam Jan ukończył szkołę powszechną, był harcerzem w Drużynie im. Tadeusza Kościuszki. Skończył Gimnazjum w Wolsztynie.
24 sierpnia 1939 roku Jan Podhorski został ochotnikiem batalionu Obrony Narodowej „Opalenica”. 12 września 1939 r. walczył pod Sompolnem, a pod Sannikami dostał się do niewoli. Po kilku miesiącach wrócił do Rakoniewic. Był aresztowany przez gestapo i torturowany, ale udało mu się uciec.
Ucieczka do Koźmina
Postanowił udać się do Koźmina, gdzie przebywała rodzina jego matki.
Przejeżdżałem przez różne miasteczka, Śmigiel, Siwin. Dotarłem rowerem do Koźmina. Nie było jeszcze obowiązku przepustek, wtenczas było jeszcze za świeżo, był grudzień. Dwa dni wędrowałem. Przerażenie mieszkańców było wszędzie, tam gdzie się zatrzymywałem, to trochę ze strachem, bo wisieli, ci byli świeżo rozstrzelani. Rozstrzeliwania na rynkach [były] w Wielkopolsce bardzo modne.Utknąłem u rodziny w Koźminie - opowiadał na łamach Archiwum Historii Mówionej Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Podhorski.
W Koźminie, z pomocą kolegów współorganizował harcerską organizację konspiracyjną konspiracyjną „Orły”, która wydawała podziemne pismo pod tym samym tytułem.
Z miejsca odszukałem kolegów, bo tam miałem też harcerzy. Po trzech tygodniach [było] już pierwsze zebranie organizacyjne tajnego harcerstwa. Działałem w tajnym harcerstwie, o nazwie „Szare Szeregi” nam się jeszcze nie śniło. To było wznowienie działalności drużyn harcerskich. Na [któreś]-lecie Hufca koźmińskiego jest opisana cała nasza działalność małego sabotażu, wydawnictwa, kolportażu.Pracowałem między innymi w ogrodnictwie, tak że miałem dość dużą możliwość przemieszczania się. Natomiast do pewnego okresu nie zabierano nart. Tak że w pierwszym okresie, w 1940, 1941 [roku] mogłem swobodnie przemieszczać się nartami, polami, tak że byłem nie zagrożony - opowiadał Jan Podhorski.
W kwietniu 1942 r. przedostał się do Generalnego Gubernatorstwa. Tam przystąpił do Organizacji Wojskowej Związek Jaszczurczy. Po scaleniu organizacji, już jako żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych działał w Grójcu. Kontynuował tajną naukę z zakresu szkoły średniej, ukończył konspiracyjną szkołę wojskową.
Powstanie Warszawskie
Gdy wybuchło Powstanie Warszawskie walczył w pułku NSZ im. gen. Władysława Sikorskiego, następnie w 2. Kompanii Batalionu Armii Krajowej „Miłosz” śródmiejskiej Grupy „Radwan”.23 sierpnia 1944 r. jako dowódca grupy szturmowej uczestniczył w zdobyciu Komendy Policji i Kościoła Św. Krzyża. Po zakończeniu powstania, w stopniu podporucznika, więziony w Stalagu IV B w Muehlbergu nad Łabą.
Koniec wojny
Po wojnie Jan Podhorski wrócił do Poznania, podjął studia (leśnictwo). Współtworzył organizację konspiracyjną „Młodzież Wszechpolska”. W maju 1946 r. w proteście wobec wydarzeń w Krakowie zainicjował wybuch strajku w Poznaniu, w którym żądano uwolnienia studentów aresztowanych 3 maja w Krakowie. Bezpieka aresztowała go w grudniu 1946 r., a Wojskowy Sąd Rejonowy w Poznaniu skazał na 7 lat więzienia. Karę odsiadywał we Wronkach.Ożenił się 7 kwietnia 1951 roku z Wandą Woińską. Mieli cztery córki - Magdalenę, Elżbietę, Krystynę i Bognę.
W latach 1993-2013 był prezesem Okręgu „Wielkopolska” Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych w Poznaniu, a następnie prezesem Rady Naczelnej Związku Żołnierzy NSZ, członkiem Wielkopolskiej Wojewódzkiej Rady Kombatanckiej przy Wojewodzie Wielkopolskim.
W lutym 2016 r. został awansowany do stopnia generała brygady WP.
Odznaczony m.in.: Krzyżem Komandorskim OOP, Krzyżem Walecznych, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej, Medalem „Za udział w wojnie obronnej 1939”, Medalem „Pro Memoria”, Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem „Pro Bono Poloniae”.
Mieszka w Poznaniu.
Śmierć Jana Podhorskiego
Jan Podhorski zmarł 4 stycznia 2023 roku w Poznaniu.
Generał Jan Podhorski był wzorem żołnierza i obywatela, którego biografia stanowi inspirację dla kolejnych pokoleń, gotowych służyć Polsce. Przykład jego patriotyzmu i wiernej służby Ojczyźnie do dziś jest ważną lekcją dla młodych ludzi. Jako żołnierz, powstaniec warszawski, harcerz i działacz drugiej konspiracji zawsze dawał świadectwo wielkiej odwagi i poświęcenia dla Ojczyzny. Na najwyższe uznanie zasługuje fakt, że przez całe życie pełnił służbę Polsce i niósł pomoc bliźnim zgodnie z rotą Przyrzeczenia Harcerskiego. Z ogromnym smutkiem przyjąłem wiadomość o jego śmierci. Rodzinie i znajomym zmarłego składam najszczersze wyrazy współczucia - mówi wojewoda wielkopolski Michał Zieliński.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.