Dziś - 21 października - obchodzimy Międzynarodowy Dzień Mediacji. To znakomita okazja do tego, by wyjaśnić, czym w ogóle jest mediacja, kto może z niej skorzystać i kim jest mediator.
Poniżej prezentujemy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące mediacji, opracowane przez Sąd Rejonowy w Krotoszynie.
„ABC” MEDIACJI
Co to jest mediacja?
Mediacja to próba doprowadzenia do ugodowego, satysfakcjonującego obie strony rozwiązania konfliktu na drodze dobrowolnych negocjacji prowadzonych przy udziale osoby trzeciej, neutralnej wobec stron i ich konfliktu, czyli mediatora, który wspiera przebieg negocjacji, łagodzi powstające napięcia i pomaga - nie narzucając jednak żadnego rozwiązania - wypracowanie porozumienia.
Od kiedy istnieje mediacja?
Mediacja była już znana w kulturach starożytnych jako wręcz dominująca forma rozstrzygania sporów w Europie, Azji Afryce oraz wśród plemion indiańskich. Konflikt rozstrzygany był wówczas przez bezpośrednio zainteresowane strony, tj. sprawcę, pokrzywdzonego i ich rodziny. Od lat 70-tych XX wieku w Ameryce Północnej, a następnie również na innych kontynentach obserwowany jest renesans zainteresowania mediacją jako metodą, która doskonale wypełnia dotychczas niemal zupełnie niezagospodarowaną przestrzeń między „prostymi negocjacjami”, a postępowaniami sądowymi.
Jakie są podstawy prawne mediacji?
Prawnym uregulowaniem pewnych aspektów mediacji zajęły się także instytucje między lub ponadnarodowe - Komitet Ministrów Rady Europy, Parlament Europejski. W Polsce akty prawne regulujące mediację to między innymi kodeks postępowania karnego, kodeks postępowania cywilnego, ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich i wydane na ich mocy stosowne rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości. Mediacja w sprawach karnych pojawiła się w polskiej procedurze od 1 lipca 2003 roku, mediacja cywilna od grudnia 2005 roku.
Czym różni się mediacja od negocjacji?
Przy negocjacjach strony same rozwiązują konflikt negocjując ze sobą, w mediacji strony proszą mediatora o pomoc. Mediacja są to więc swego rodzaju negocjacje zarządzane przez mediatora.
Czym różni się mediacja od arbitrażu?
Różnica jest zasadnicza, mediacja to rozwiązanie sporu przez same strony przy udziale mediatora. Arbitraż to oddanie sprawy pod rozstrzygnięcie Sądu Arbitrażowego, w którym arbiter rozstrzygnie spór przyznając rację jednej ze stron. W mediacji wygrywają obie strony decydując same o sposobie rozwiązania sporu i zawierając ugodę. W arbitrażu wiele postępowań kończy się ugodą.
Czym różni się mediacja od nakłaniania do ugody przez Sąd?
Sędzia nakłaniając w postępowaniu sądowym do ugodowego rozwiązania sporu ma ograniczony sposób działania tzn. może jedynie wskazywać zalety ugody. Mediator w mediacji ma możliwość nieograniczonego dialogu ze stronami, ustalenia przyczyn konfliktu, rozważenia ze stronami różnych alternatyw i wspólnego poszukiwania rozwiązań sporu.
Kim jest mediator?
Mediator to neutralna osoba, którą strony obdarzyły zaufaniem i do której zwróciły się o pomoc w rozwiązaniu konfliktu.
Jak doprowadzić do mediacji?
Wystarczy złożyć wniosek o wszczęcie do Centrum Mediacji.
Czy druga strona może odmówić i nie zgodzić się na mediację?
Może. Mediacja jest dobrowolna. W każdej chwili w trakcie mediacji można się z niej też wycofać.
Jak długo może trwać mediacja?
Długość trwania mediacji zależy od wielu czynników. Zwykle w dobrych Centrach Mediacji trwa krótko. Czasami w sprawach skomplikowanych dłużej.
Gdzie może być prowadzona mediacja?
W dowolnym miejscu wybranym zgodnie przez strony. Zwykle jest to siedziba Centrum Mediacji.
Jaki jest koszt mediacji?
Zawsze niższy niż koszt postępowania sądowego.
Do rozwiązywania jakich sporów nadaje się mediacja?
Do wszystkich - jeśli tylko strony tego chcą. W zasadzie nie powinno się jednak kierować do mediacji spraw, gdy w rodzinie ma miejsce przemoc, w przypadku zaburzeń psychicznych, uzależnień od środków odurzających czy alkoholu.
Zasady mediacji
- Dobrowolność. Strony powinny dobrowolnie i świadomie wyrazić zgodę na przystąpienie do mediacji osoby mediatora oraz cel mediacji.
- Poufność. Przebieg mediacji jest objęty tajemnicą.
- Bezstronność mediatora. Mediator nie powinien być związany z żadną ze stron, ani też opowiadać się po którejś z nich lub jej sprzyjać.
- Neutralność mediatora. Mediator pomaga stronom w znalezieniu ich własnych rozwiązań, odpowiednich do ich sytuacji i warunków życiowych.
Wadą mediacji jest to co zarazem jest jej zaletą - strony mogą na nią nie wyrazić zgody, a nadto w każdym momencie jej trwania z niej zrezygnować.
Dlaczego warto zwrócić się o mediację?
Mediacja jest skuteczna, a ugody zawarte w jej trakcie odpowiadają przekonaniom stron, ich potrzebom i poczuciu sprawiedliwości. Ugody zawarte w mediacji są trwałe, ponieważ strony respektują samodzielnie wypracowane postanowienia. Pozwala stronom na samodzielność we własnych sprawach, dając satysfakcję z własnych uzgodnień. Sprzyja wzajemnemu zrozumieniu między stronami. Osiągnięcie ugody następuje szybciej i jest tańsze niż prowadzenie postępowania. Nawet, gdy strony nie osiągną ugody udział w mediacji sprzyja złagodzeniu sporu. Mediacja prowadzi do usprawnienia funkcjonowania i zmniejsza koszty działania wymiaru sprawiedliwości.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.